ترخیص کالا یکی از مهم ترین مراحل تجاری است که به ورود کاملا قانونی و رسمی کالا به یک کشور منتهی می شود. این کار به منظور ارائه کالاها و اجناس به گمرک و به دنبال آن آزادسازی آنها صورت می پذیرد و نیاز است، البته در نظر داشته باشید که این موضوع تنها مختص به واردات نیست و در زمینه های صادراتی نیز شیوه ها و تعریف مخصوص به خود را دارد.
از اصلی ترین دلایل مرحله ترخیص کالا، تاثیرگذاری بسیار زیاد آن بر روی نحوه قیمت گذاری و شیوه های عرضه آن محصول به بازار است؛ این کار مسائل تجاری و قانونی بسیار زیادی را شامل می شود، پس طبیعی است که فرد انجام دهنده می بایست دانش بالایی در زمینه های مطرح شده داشته باشد. بسیاری از شرکت ها و افراد وارد کننده، امور گمرکی و ترخیص کالای خود را به شرکت ها و نمایندگان واسطه می سپارند تا آنها تمامی فعالیت های مورد نیاز را صورت دهند و کارها را به سرانجام برسانند. در اکثر کشورها کارگزاران گمرک و حق العمل کاران در زیر مجموعه های فورواردی از قبیل خطوط کشتی رانی، وارد کنندگان و صادر کنندگان و تجارت های مستقل شناخته می شوند؛ این موضوع در ایران نیز بطور کامل صدق می کند.
نحوه ترخیص کالا از گمرک
به طور کلی ترخیص کالا از گمرک شامل چندین مرحله است که شاخص ترین آنها عبارتند از:
- آماده سازی
- ثبت اسناد واردات یا صادرات کالا به شکل فیزیکی یا الکترونیک
- محاسبه وجوهی همچون سود بازرگانی، حقوق گمرکی، مالیات و…
ممکن است بسیاری از فعالان اقتصادی از شرایط و ضوابط این امور اطلاع کافی نداشته باشند و برای ترخیص کالاهای خود به اشتباه هزینه های اضافی و زمان زیادی را صرف نمایند، از این رو شرکت سپهر تجارت سانیار با بهره مندی از تیمی متخصص و باتجربه تمامی خدمات مورد نیاز در این مسیر را به عموم افراد ارائه می نماید و با ثبت قراردادهای رسمی و شفاف، امور آنها را به بهترین شکل ممکن به سرانجام می رساند.
روند ترخیص کالا چگونه است؟
اولین مرحله برای تجارت، ثبت درخواست خرید توسط واحد خرید و توسعه به واحد سفارشات خارجی شرکت تولید کننده یا فروشنده خارجی است؛ این اقدام می تواند توسط یک شخص یا شرکت با هر مقدار سرمایه ای صورت پذیرد. قبل از خرید لازم است نسبت به یافتن منبع مناسب و فروشنده معتبر اقدام نمایید. برای این کار راه های بسیاری وجود دارد که همگی نیاز به دانش و تجربه هستند، پس توصیه می شود قبل از آموزش صحیح و شناخت معیارهای فروشنده خوب، وارد این عرصه نشوید و یا از افراد پیشکسوت این عرصه کمک گیرید.
برای اینکه بتوان نسبت به نوع خرید اطمینان حاصل کرد، باید به دنبال فروشندگان و یا تولید کنندگانی بود که کالای مورد نظر را در بالاترین سطح کیفیت ارائه می نمایند. روش هایی همچون تجربه های قبلی از خرید، جستجودر سایت های معتبر و شناخته شده گوگل برخی از راه های ممکن هستند. اتاق های بازرگانی مستقر در هر استان نیز منابع خوبی برای پیدا کردن فروشنده و تولید کنندگان کالاهای مورد نظر شما هستند.
دریافت پیش فاکتور
فروشنده بعد از درخواست شما پیش فاکتوری را مطابق با درخواست تان برای شما ارسال می کند که در آن تمام مشخصات مورد تقاضای شما درج شده است. در این مرحله شما می توانید تمام موارد را بررسی و بعد از مطابقت و صحت نوع کالا از واحد مربوطه شرکت اطمینان حاصل نمایید. پرداخت وجوه طبق قراردهای به ثبت رسیده بین طرفین انجام می شود و روند آن ارتباط چندانی با امور گمرکی ندارد.
کالایی که بعد از مراحل فوق به کشور می رسد باید در ابتدا مجوز ورود داشته باشد. این مجوز را وزارت بازرگانی برای تجار و وارد کننده صادر می کند. جهت دریافت مجوز نیز باید مراحل زیر طی شود.
- ابتدا تهیه پروفرما (پیش فاکتور) و درج اطلاعات کامل در سیستم
- ثبت اطلاعات و دریافت مجوزهای مورد نیاز مانند مجوز بهداشت، تجهیزات ناریه و ثبت پروفرما
- پرداخت کارمزد ثبت سفارش و تایید توسط کارشناس
- مراجعه به سامانه جامع تجارت NTSW.ir جهت دریافت مجوزهای ورود
دریافت بیمه نامه حمل کالا
در ترم های خرید نظیر اینکوترمز (قواعد اتاق بازرگانی بین المللی برای کاربرد اصطلاحات تجاری داخلی و بین المللی)، عقد قرارداد بیمه حمل و هزینه های مربوطه به عهده خریدار است و نکته ای حائز اهمیت در تجارت به شمار می رود. تحویل کالا در بنادر و یا محل های از پیش تعیین شده انجام خواهد شد، اما قبل از آن لازم است خریدار و یا شرکت فروشنده، کالاهای خود را بر اساس پیش فاکتورهای رسمی اعلام شده، به یکی از شرکت های بیمه کننده ارائه نمایند و بیمه های خود را به ثبت برسانند. در این صورت اگر در حین حمل و نقل کالا و یا فرایند باقی ماندن در انبار، مشکل و یا آسیب دیدگی پیش آید، شرکت بیمه کننده، کل و یا بخشی از خسارات به وجود آمده را جبران می کند.
امور بانکی به چه صورت انجام خواهد شد؟
بعد از تعیین نوع پرداخت به فروشنده، خریدار به بانک اعلام می کند که حساب ارزی و یا ریالی پول درخواست شده را برداشت کرده و به بانک تعیین شده در پیش فاکتور ارسال نماید. انواع پرداخت توسط خریدار می تواند به دو صورت مبادله ای یا متقاضی انجام شود. منظور از این دو روش پرداخت در ادامه بررسی شده اند.
منظور از پرداخت مبادله ای مبلغی است که از سایت ثبت ارزش استعلام گرفته شده و توسط بانک مرکزی در اختیار تجار و بازرگانان قرار داده می شود. پرداخت متقاضی نیز تامین منابع مالی مورد نیاز از طریق خرید ارز آزاد صرافی ها و انتقال بین المللی آنها است. هر یک از این دو روش دارای مزایا و معایب خاصی هستند و باید در زمان های خاص و پروژه های مشخصی مورد استفاده قرار گیرند. در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با روش های پرداخت و تفاوت های قانونی آنها، با کارشناسان ما در تماس باشید و از مشاوره های رایگان تخصصی بهره مند شوید. برای ارتباط با کارشناسان ترخیص کالا، از طریق قسمت تماس با ما اقدام نمایید.
عقد قرارداد با شرکت بازرسی کالا
بر اساس شیوه نامه های جدید اعلام شده از سازمان ها و مقامات تجاری، چنانچه خرید از طریق سیستم بانکی یعنی به صورت اعتبار اسنادی باشد، بازرسی کالا صورت می گیرد، که به دو حالت می باشد.
-
یکی بازرسی کالا در خصوص تعداد و مقدار
کالاها بر اساس فاکتورها و اسناد رسمی اعلام شده در نظر گرفته می شوند و بازرسان اجازه دارند آنها را مورد کنکاش قرار دهند؛ این کار به این دلیل صورت می پذیرد که برخی از افراد با دریافت تسهیلات و ارزش های بانکی، اقدام به اموری غیر از کالاهای مصوب و مشخص شده می نمانید که خود نوعی تخلف ارزشی و پولشویی است. بازرسان به مقدار کالا نیز حساسیت زیادی دارند و آنها را بر اساس اسناد اعلامی بررسی می کنند؛ هرگونه کمبود و یا وجود بیش از حد معین کالاها، تخلف محسوب می شود و فرد وارد کننده باید در مراجع قانونی پاسخگو باشد.
-
بازرسی در خصوص ماهیت و تطابق کالا با درخواست خریدار
کالاهای وارد شده به گمرک باید توسط بازرسان مورد تایید قرار گیرند تا محموله وارد روندهای اداری ترخیص شود.شرکت های بازرسی همگی توسط بانک مرکزی ارزش گذاری، گزینش، معرفی و حمایت می شوند و عموم تجار می توانند اسامی این شرکت ها را در سایت اصلی و رسمی بانک مرکزی مشاهده نمایند.
ارسال و تحویل کالا به انبار حمل
فروشنده بعد از تحویل کالا از شرکت حمل و نقل دریایی بارنامه ای را بر اساس ترم فروش و به نشان آنکه کالا ارسال شده است دریافت می کند. این بارنامه شامل سه نسخه و شامل مواردی همچون وزن ناخالص، تعرفه، شرح کالا، تعداد پالت و شناسه ملی خریدار است. وزن ناخالص در اسناد بانکی بسیار حائز اهمیت است و تا پنج درصد در سامانه بازرگانی قابل پذیرش می باشد؛ در صورت مقدار بیشتر از پنج درصد باید ثبت سفارش اصلاح گردد و روند دیگری برای به ثبت رساندن آن در پیش گرفته شود.
بررسی اسناد حمل
یک سند در اختیار طرف فروشنده است که در رابطه با انبار و حمل می باشد و دیگری در اختیار خریدار قرار دارد و تحت عنوان فاکتور خرید از آن یاد می شود؛ این دو مدرک باید تطابق کاملی با یکدیگر داشته باشند تا امور مربوط به ترخیص از گمرک بدون مشکل پیش رود و اجازه های لازم صادر گردد. در صورتی که خریدار عدم انطباق و یا هر گونه اشتباه و نقصی را در اسناد مشاهده کرد باید به شرکت حمل کننده و عیضا به فروشنده مراتب را اعلام نماید. این امر در همان مرحله نخست موجب اصلاح حمل تجهیزات شده و باعث می شود که اصلاح و ارسال کالا به بندر مربوطه با کمترین زمان و مناسب ترین هزینه انجام گیرد.
تحویل کالا به گمرک مورد نظر
وقتی کالا توسط شرکت حمل کننده دریایی و یا هوایی به بندر یا محل مورد نظر رسید، قبض انبار به ارسال کننده تحویل می شود؛ رسید انبار تا زمانی که خریدار کالا با شرکت مربوطه تسویه کند، در اختیار شرکت حمل کننده است. این مسئله به فروشندگان اجازه می دهد تا بطور کاملا قانونی، مانع دسترسی مشتری به کالایش پیش از تسویه شود. گاها ممکن است امور تسویه به طور کامل انجام نپذیرد اما فروشنده محصولات را به خریدار تحویل دهد. این موضوعات تماما مطابق با قراردادهای امضا شده بین طرفین است و گمرکات دخالتی در آن انجام نمی دهد.
شرکت حمل کننده بلافاصله پس از دریافت قبض انبار، رسیدن کالا به محل تعیین شده را از طریق تماس تلفنی و یا سامانه پیامکی به خریدار یا همان وارد کننده اطلاع می دهد. خریدار و گیرنده کالا نیز پس از تسویه با شرکت حمل کننده بارنامه را تحویل داده و نسبت به در اختیار گرفتن مرسوله خود اقدام می نماید.
ترخیص کالا
زمان آن رسیده که خریدار کالای خود را از گمرک ترخیص نماید. ترخیص کالا موقعی صورت می گیرد که تمام تسویه های لازم با شرکت حمل و نقل انجام گرفته و قبض انبار و سایر اسناد مورد نظر از انبار گمرکات تحویل گرفته شده باشد. علاوه بر آن خریدار باید مجوزها و مراحل اداری دیگری را نیز برای ترخیص کالای گمرکی پشت سر بگذارد.
- صدور مجوز بارگیری
- تعیین منشاء ارز (کد رهگیری بانک)، باید شفاف سازی شود که ارز اختصاص یافته به این تجارت به چه مقدار بوده و از طریق چه منبعی تامین شده است
- تکمیل مجوزهایی که از طریق سیستم و کارشناس معین شده اند
- مجوزهای استاندارد، بهداشت، تجهیزات پزشکی و…، این موضوع اغلب برای محصولات دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی صدق می کند
- سیستم در مورد وضعیت بدهی های خریدار نیز بررسی های لازم را انجام می دهد و در صورت عدم وجود هرگونه مشکل، اجازه خروج مرسوله از گمرکات را صادر می نماید
انبارداری
مسئول نگهداری کالا در انبار مبلغ انبارداری را محاسبه می کند، (این مبلغ در گمرکات مختلف با توجه به نوع انبار عمومی، اداره بندر و دیگر عوامل و مسائل متفاوت می باشد.) مبلغ انبارداری نیز شامل تمام هزینه های تخلیه، بارگیری، بیمه، مدت زمان رسوب کالا در انبار و… است، که بر اساس حجم، نوع و ارزش کالا محاسبه می شوند. دریافت و بارگیری کالا از انبار، تایید شناسه در سیستم انبارداری و قابل اجرا در گمرکات، تنظیم اظهارنامه گمرکی بر اساس اسناد و مدارک دریافتی که شامل ورود اطلاعات (در پنجره واحد تجارت فرامرزی EPL و در یافت کوتاژ) و تعیین مسیر توسط سیستم از جمله مراحلی که باید در ادامه فرایند ترخیص کالا از انبار صورت بگیرند عبارت هستند از:
- تایید شناسه قابل اجرا در سیستم انبارداری گمرک
- تنظیم اظهارنامه گمرکی بر اساس اسناد و مدارک دریافتی (شامل: ورود اطلاعات در پنجره تجارت فرامرزی EPL و دریافت کوتاژ)
- تعیین مسیر طی شده برای ترخیص کالا توسط سیستم
با توجه به ریسک ورود کالا و بر اساس تعرفه اظهاری، ارزش، وزن، تعداد، تولیدی و یا تجاری بودن کارت بازرگانی سه مسیر برای ترخیص کالا وجود دارد.
در ادامه ممکن است سه مسیر پیش روی ترخیص کننده قرار گیرد.
- مسیر سبز: صندوق
- مسیر زرد: کارشناسی مجدد کالا
- مسیر قرمز: ارزیابی کلی
وقتی کالایی در مسیر قرمز قرار می گیرد، تمام اقداماتی چون بررسی ورودیت کالا با اسناد اظهاری و تعرفه، گزارش کلیه مشخصات کالا اعم از نوع، تعداد، بسته بندی، ظاهر کالا، مارک، مدل، به همراه شماره سریال و… مجدد انجام می شوند. در صورت مغایرت موارد نامبرده با اسناد، مراتب گزارش و به کارشناس ارسال می گردد. در صورت نیاز از کالا نمونه برداری شده و به آزمایشگاه ارجاع داده می شود.
